شاید تعجب‌آور باشد، اما این موفقیت به این دلیل است که اتحادیه اروپا با اینکه شریک تجاری ایالات متحده است، اما در مقابل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، قانون مسدودساز تحریمی را دوباره فعال کرده است. حال آنهایی که معتقد بودند با خروج آمریکا از برجام این توافق به کل از بین رفته، باید چشمان خود را باز کنند و ببینند که این از ثمرات برجام است که اکنون اروپا در کنار ایران و مقابل آمریکا ایستاده است. در همین راستا اتحادیه اروپا طی بیانیه‌ای اعلام کرده که از شرکت‌های اروپایی در برابر وضع مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران محافظت می‌کند. به نظر می‌رسد همانطور که رئیس‌جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی خود گفت، ادامه این روند موجب بازگشت آمریکایی‌ها از تحریم و اتخاذ رویکرد دیگری شود.

موفقیت بین‌المللی

شاید شبی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود با انتقاد از برجام تصمیم به خروج از این توافق گرفت و آن را به رسانه‌ها اعلام کرد، کسی باور نمی‌کرد که پس از خروج او برجام به کار خود ادامه دهد و اروپایی‌ها بر عهد خود وفادار بمانند و در کنار ایران و در تقابل با آمریکا قرار گیرند. واقعیت این است که اکنون آمریکا بیش از گذشته تنها شده و تمام تغییر مواضع ناگهانی ترامپ نیز به دلیل نتایج معکوس عملکرد وی در مورد برجام و سایر قراردادهایی است که به صورت یکطرفه از آن خارج شده است. این مساله جایی آشکار می‌شود که مشخص می‌شود کشورهای طرف تجارت اقتصادی با آمریکا به خواسته آنها مبنی بر تحریم نفت ایران پاسخ منفی داده‌اند. در همین راستا چندی پیش بود که چین و هند از پذیرش درخواست آمریکا سرباز زدند و اروپایی‌ها نیز اساسا به درخواست آمریکا پشت کرده‌اند. از این روست که اکنون ایران با توجه به اینکه در داخل با مشکلات اقتصادی مواجه است، اما در بعد بین‌المللی موفقیت بزرگی به دست آورده است. همین که اتحادیه اروپا در مقابل تحریم‌های اولیه آمریکا علیه ایران قانون مسدودسازی تحریم‌های آمریکا علیه ایران را وضع می‌کند، یعنی استراتژی و دیپلماسی ایران پاسخ داده و امروز دیگر تحریم‌های آمریکا مثل گذشته بر ایران تاثیر نخواهد گذاشت. شاید از همین رو باشد که ترامپ یک روز بحث تحریم‌های فلج کننده را مطرح می‌کند و روز دیگر از در گفت‌وگو و مذاکره وارد می‌شود. آمریکایی‌ها خود فهمیده‌اند که ایران با کمک اروپایی‌ها می‌تواند از سد تحریم‌های آنها عبور کند از این روست که مدام تغییر موضع می‌دهند. ترامپ در آخرین موضع‌گیری خود در توئیتی نوشت: «تحریم‌های ایران، سخت‌ترین تحریم‌هایی هستند که تا به حال اعمال شده‌ و به سطح بالاتری می‌رسد. هرکسی با ایران دادوستد کند قادر نخواهد بود با آمریکا تجارت کند. من خواهان صلح جهانی هستم نه کمتر از آن». به‌نظر می‌رسد این اظهارات گاه و بیگاه بیش از اینکه یادآور تاثیر تحریم‌ها باشد، بیشتر پروپاگاندای رسانه‌ای است.

ادعاهای بولتون

پس از آنکه ترامپ فرمان بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را امضا کرد مشاور امنیت ملی کاخ سفید مدعی شد که تحریم‌های یکجانبه واشنگتن تاکنون نیز تاثیر عمده‌ای داشته است. جان بولتون گفت: تا امروز شاهد تداوم اعتراضات بوده‌ایم. بنابراین من فکر می‌کنم که بازگشت تحریم‌های ما تاکنون نیز تاثیر زیادی داشته است. وی در ادامه گفت که آمریکا به دنبال اعمال فشار بی‌سابقه بر ایران بوده و اعضای دولت در تلاش برای وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران مذاکرات زیادی با همتایان اروپایی انجام داده‌اند. نماینده پیشین آمریکا در سازمان ملل تصریح کرد:‌ ما در سه ماه گذشته از زمانی که رئیس‌جمهور اعلام کرد از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شود با دوستان خود در اروپا و سراسر جهان مذاکره کرده‌ایم و از آنها خواسته‌ایم که به ما بپیوندند. بولتون همچنین مدعی شد که به‌رغم وجود این اختلاف نظر میان آمریکا و اروپا بازرگانان بزرگ اروپایی تجارت خود با ایران را متوقف و در این میان آمریکا را انتخاب کردند. وی افزود: بازرگانان اروپایی به میزان زیادی در حال توقف فعالیت‌های خود در ایران هستند.

بیانیه اروپایی

اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که از شرکت‌های اروپایی در برابر وضع مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران محافظت می‌کند. ایسنا نوشت، در این بیانیه آمده است: با اجرایی شدن اولین بخش از تحریم‌های آمریکا علیه ایران، اتحادیه اروپا مقررات مسدودکننده خود را به‌روزرسانی کرده که از روز سه‌شنبه به مرحله اجرا در آمد تا از تاثیر این تحریم‌ها بر منافع شرکت‌های اروپایی که با ایران تجارت مشروع دارند، بکاهد. در ادامه این بیانیه آمده است: اولین سری از اقدامات اتحادیه اروپا برای محافظت از شرکت‌های خود و تضمین ادامه اجرای کامل توافق هسته‌ای با ایران روز سه‌شنبه اجرایی می‌شود. همچنین نسخه به‌روزرسانی شده مقررات مسدودکننده برای از بین بردن تاثیر وضع مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران پس از خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای در روز هشتم مه، روز سه‌شنبه اجرا می‌شود. مقررات مسدودکننده به شرکت‌ها و افراد در اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد تا تجارت قانونی با ایران داشته باشند و خساراتی که از تحریم‌های آمریکا به وجود می‌آید را ترمیم می‌کند و هر تصمیمی از سوی یک دادگاه خارجی که بر مبنای این تحریم‌ها اتخاذ می‌شود را خنثی می‌کند. مضاعف بر این مقررات مسدودکننده برای محافظت از شرکت‌های اروپا مانع از همکاری اروپایی‌ها با تحریم‌های آمریکا می‌شود، مگر اینکه کمیسیون اروپا به طور استثناء اجازه آن را صادر کند. اتحادیه اروپا همچنین در بیانیه خود آورده است: پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، اتحادیه اروپا و اعضای آن روی یکسری اقدامات شامل مقررات مسدودکننده با یکدیگر کار کردند تا از منافع اقتصادی مشروع شرکت‌های اروپایی محافظت کنند. رفع تحریم‌های مرتبط هسته‌ای که اجازه عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را می‌دهد یک بخش اساسی از توافق هسته‌ای با ایران به شمار می‌آید. اتحادیه اروپا متعهد به حفظ همکاری با آمریکا به عنوان یک متحد و شریک کلیدی است، اما این تحریم‌ها(علیه ایران) را نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل می‌داند که در تایید توافق هسته‌ای با ایران به تصویب رسید.

منبع: آرمان